شرح دعای روز سیزده ماه مبارک رمضان
اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَار وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بِعَوْنِکَ یا قُرَّةَ عَینِ الْمَسَاکِین
و بر حوادث خیر و شر قضا و قدرت صبر و تحمل عطا کن بر تقوی و پرهیزکاری و مصاحبت نیکوکاران موفق دار و به یاری خود ای مایه شادی و اطمینان خاطر مسکینان.
« اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ»
در این دعا از خدا میخواهیم ما را از کثافات پاک کند. منظور از «کثافات» چرک گناه و معصیت است. انسان اگر اهل معصیت باشد، بوی بدی به خود میگیرد و اگر مؤمن باشد، خوشبو خواهد بود. «او یس قرن» هنگامی که به ملاقات پیامبر (صلی الله علیه وآله) آمده بود، فضای خانه رسولالله (صلی الله علیه وآله) را معطر کرده بود و فردای آن روز که پیامبر (صلی الله علیه وله) به خانه خویش باز گشت، فرمود: «إِنِّی لَأَجِدُ نَفَسَ الرَّحْمَنِ مِنْ جَانِبِ الْیمَن»، یعنی پیامبر (صلی الله علیه وله) رایحه خوش اویس را استشمام کرده بود.
هنگامی که انسان گناه و معصیت پروردگار خویش را انجام میدهد به تحقیق که آن گناه و معصیت اثر سویی بر ظاهر و باطن آن انسان میگذارد به طوری که در روایات است که با انجام هر گناهی لکه سیاهی بر قلب انسان مینشیند که آن لکه سیاه با مرور زمان و انجام گناهان بیشتر، افزوده میگردد و باعث سیاه شدن دل انسان میشود به طوری که دیگر حقایق الهی را نمیتواند بشنود و به مخالفت با آنان میپردازد، پس انسان برای آن که از آلودگیهای گناهان پاک و طاهر گردد باید از یگانه پروردگار عالم مدد بجوید و از او بخواهد که گناهان او را بیامرزد تا از آلودگیها نیز خلاصی یابد چرا که تنها با آمرزش و غفران الهی است که انسان از پلیدیها و زشتیهای گناه پاک میگردد و خداوند متعال نیز در قرآن به بندگان خود اینگونه بشارت میدهد: “قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ “(زمر ،53) یعنی “بگو از رحمت خداوند نومید نشوید، به راستی که خداوند همه گناهان را میبخشد، همانا او آمرزنده و مهربان است." پس ما نیز در این روز از خداوند میخواهیم که ما را جزو توبه کنندگان واقعی از گناهان قرار داده تا از پلیدیها و زشتیهای گناه که ما را روسیاه درگاهش نموده است، پاک گرداند.
برطرف کردن بوی تعفن روح
«ماه رمضان» فرصتی برای شستوشوی باطنی است. تناول غذاهای حلال در استجابت دعا تأثیرگذار است.
مراد از «کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»، قضا و قدر حتمی الهی است. هر کس در لوح محفو0 قضا و قدری دارد که نمیداند صلاح او در آن امر است
« الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ»
مراد از این عبارت «کثافات و پلیدی گناه» است، گناه آدمی را کثیف میکند و دل را زنگار میگیرد. برای اینکه زنگار قلب را از بین ببریم باید سحرها قرآن بخوانیم. در روایت آمده است که قلب انسان زنگ میزند، همانطوری که آهن زنگ میزند، پس قلبتان را با استغفار و قرائت قرآن جلا بدهید. همچنین کمک کردن و دستگیری از یتیمان هم زنگار دل را از بین میبرد.
« وَصَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»
در این بخش از دعا از خدا میخواهیم که ما را در برابر قضا و قدر خویش راضی کند. بنابراین از خدا درخواست میکنیم که خدایا مرا بر تقدیر خودت صابر قرار بده! مراد از «کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»، قضا و قدر حتمی الهی است. هر کس در لوح محفوظ قضا و قدری دارد که نمیداند صلاح او در آن امر است.
انسان در تمام مراحل زندگی برای رشد و ترقی و ارزیابی عملکردش امتحان میگردد و کسانی در این امتحان پیروز میگردند که بر تقدیرات الهی راضی بوده و بر مشکلات و مصائب صبر نمایند
« وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی»
در این بخش از دعا از خدا میخواهیم که ما را موفق به تقوی کند. تقوا به معنی این هست که اگر کسی از اعمال ما با خبر شود، طوری زندگی کرده باشیم که ناراحت نشویم. ماه مبارک رمضان فرصتی برای تمرین تقوا است.
“تقوا و پرهیزکاری"
“ان اکرمکم عندالله اتقکم" یعنی “به درستی که گرامیترین شما نزد خداوند تقوا پیشه ترین شماست" و برای آنکه ما نزد پروردگار خویش دارای اجر و قربی باشیم باید تقوای الهی را پیشه کنیم که تقوا یک کلام به مفهوم انجام واجبات و ترک محرمات الهی میباشد که انسان را به مقامهای والای دنیوی و اخروی میرساند که یکی از آن مقامات این است که انسان تقوا پیشه و پرهیزکار طبق آیه قرآن نزد پروردگار خویش دارای حرمت میگردد چنانچه خداوند در تمام امور در دنیا و آخرت او را کفایت میکند .
« وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ»
در این بخش از دعا از خدا میخواهیم که خدایا ما را با خوبان و ابرار همنشین کند. باید به این نکته توجه داشت که با چه کسی همنشین میشویم
“رابطه تقوا و مصاحبت با نیکان"
رابطه تنگاتنگی بین تقوا و مصاحبت با نیکان میباشد چرا که انسان تقوا پیشه هیچ گاه با بدکرداران و کسانی که معصیت پروردگار خویش را انجام میدهند مصاحبت و معاشرت نمیکند چرا که خود خداوند نیز در قرآن میفرماید: «قل لایستوی الخبیث والطیب» : "بگو که خبیث و آلوده به کثافات و طاهر و پاکیزه مساوی نمیباشند" تنها مصاحبت تقواپیشگان با نیکان و ابرار است چرا که خود نیز از نیکان و ابرار هستند. زیرا کسی به درجه ابرار و نیکان نرسد مگر اینکه تقوای الهی را پیشه سازد.
« بعَوْنِکَ یا قُرَّةَ عَینِ الْمَسَاکِین»
خدایا به کمک و یاری خودت این چهار دعای من را مستجاب کن، ای کسی که روشنی چشم فقرا هستی.